هشدار یک روانشناس به دوستداران هوش مصنوعی | هوشمصنوعی را جایگزین دوستان نکنید
حسین روزبهانی، روانشناس بالینی در گفتگو با همشهری از معایب دوستی صمیمی با هوش مصنوعی صحبت کرد و گفت: ارتباط انسانها با هوشمصنوعی بهعنوان یک دوست صمیمی بسیار قابلتأمل است تا جایی که در روزهای اخیر فردی به من مراجعه و هوشمصنوعی را بهعنوان دوست صمیمی خود معرفی کرد. او در همان جلسه اول گفت که هوشمصنوعی، شماره مطب را به او داده تا برای حل مشکلم پیش شما بیایم. هوشمصنوعی هنوز کامل نیست و هر روز در حال رفع نقاط ضعفش است؛ بنابراین انسانها نباید در رابطه با ابزاری که هنوز ضعف دارد، وارد ارتباط کامل شوند.
او افزود: ازسوی دیگر، دستهای از عواطف انسان براساس تعاملات اجتماعی شکل میگیرد و نباید بهطور کامل این تعاملات حذف یا محدود به ارتباط با هوشمصنوعی شود. افراد باید بدانند که درصورت وابستگی و ایجاد همدلی بالا با هوشمصنوعی دچار مشکلاتی همچون دوران کرونا خواهند شد که هنوز بسیاری با آن دستوپنجه نرم میکنند. زمانی که افراد، هوشمصنوعی را در جایگاه دوست صمیمی خود قرار میدهند با محدودیتهایی مانند همکلامی در دنیای واقعی، گشتوگذار در شهر، رفتن به مهمانی و… مواجه میشوند، بیشتر در خانه میمانند و از حضور در جامعه اجتناب میکنند.
به گفته روزبهانی«در این صورت افراد از روابط اجتماعی گسترده محروم خواهند شد. تمام این موارد در گذر زمان آسیبهای جبرانناپذیری بر جای خواهد گذاشت. شاید هوشمصنوعی در کوتاهمدت بتواند دوست خوبی باشد که بدون قضاوت به صحبتهای افراد گوش میدهد و حتی آنها را راهنمایی میکند، اما در بلندمدت نتایج جبرانناپذیری به بار خواهد آورد.»
این روانشناس بالینی در رابطه با چرایی تمایل افراد برای نشاندن هوشمصنوعی در جایگاه دوست صمیمی، به چند دلیل اشاره کرد:
۱- برخی میبینند که در ارتباطشان با دیگران، طرف مقابلشان تنها بهدنبال منفعت خود میگردد؛ بنابراین برخی افراد تصمیم میگیرند از هوشمصنوعی استفاده کنند که بهدنبال منفعت نیست و تنها به همدلی میپردازد.
۲-انسانها در شرایط سخت ممکن است که رازدار نباشند و از صحبتهای اطرافیان بهعنوان ابزاری برای تحقیر استفاده کنند و این باعث میشود که برخی ترجیح دهند تا حرفهایشان را به هوشمصنوعی بگویند.
۳-قضاوتنشدن از جانب هوشمصنوعی نیز باعث میشود که افراد به جای صحبتکردن با یک انسان، از دستیارهای هوشمصنوعی کمک بگیرند که قضاوت و سرزنش نمیکند.
۴-اطلاعاتی که در دسترس هوشمصنوعی است از او یک دوست با اطلاعات تمام و کمال میسازد، به همین دلیل بسیاری به جای حرفزدن و مشورتگرفتن از خانواده و دوستان، با هوشمصنوعی صحبت میکنند.