کدام کشورها رانندگان بهتری دارند؟ | وضعیت ایران در بررسی های جهانی

به گزارش همشهری آنلاین، تصادفات رانندگی، از نگرانی‌های مهم بهداشت عمومی در سراسر جهان است و بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت (WHO) تخمین زده می‌شود که سالانه ۱.۱۹ میلیون نفر در سراسر جهان در تصادفات جاده‌ای جان خود را از دست می‌دهند و بیشترین مرگ‌ها هم برای گروه سنی ۵ تا ۲۹ سال رقم می‌خورد.

بیش از نیمی از مرگ و میرهای ناشی از تصادفات جاده‌ای هم مربوط به عابران پیاده، دوچرخه سواران و موتورسواران است. به همین دلیل هدفگذاری شده که کشورها باید این رقم را تا سال ۲۰۳۰ به نصف کاهش دهند. برخی از کشورها از سال‌های گذشته اقداماتی در این باره آغاز کرده‌ و در کاهش این آمارها عملکرد موفقی داشته‌اند.

از جمله آنها می‌توان به سوئد و هلند اشاره کرد که با استراتژی‌های جامع ایمنی جاده، پایین‌ترین میزان مرگ و میر ناشی از حوادث جاده‌ای را در سطح جهان به خود اختصاص داده‌اند.

این در حالی است که کشورهایی آفریقایی بیشترین نرخ تلفات رانندگی را دارند و در آسیا هم ایران جزو کشورهای با نرخ بالای فوت ناشی از تصادفات جاده‌ای است. هندی‌ها هم نرخ مرگ و میر بالایی دارند، هرچند اقدامات برای کاهش این آمارها را آغاز کرده‌اند. اقدامات موفق در برخی از این کشورها را در ادامه بخوانید.

۱. سوئد

طرح‌های پیشگیرانه در این کشور از سال ۱۹۹۷ آغاز شد، یک سیاست ایمنی جاده‌ای که هدفش حذف تمام تلفات رانندگی و صدمات شدید بود. در این برنامه اقداماتی از جمله ایجاد گذرگاه‌های ایمن برای عابر پیاده، دوربرگردان‌ها و تقاطع ایمن و اجرای دقیق قوانین راهنمایی و رانندگی آغاز شد و مجموع اقدامات انجام شده باعث شد که سوئد اکنون یکی از پایین‌ترین نرخ های مرگ و میر ناشی از حوادث رانندگی در سطح جهان را داشته باشد.

* با اجرای طرح‌های نجات‌بخش فوتی‌های حوادث رانندگی در سوئد از سال ۱۹۹۷ تا ۲۰۲۱ بیش از ۶۴ درصد کاهش یافت و از ۵۴۱ فوتی به ۱۹۲رسید. این کشور سیاست Vision Zero را با هدف حذف تمام تلفات رانندگی و صدمات جدی دنبال می‌کند.

۲. هلند

این کشور از یک استراتژی «ایمنی پایدار» استفاده کرد. آنها معتقد بودند که خطاهای انسانی اجتناب‌ناپذیرند و جاده‌ها باید به‌گونه‌ای طراحی شوند که احتمال تصادفات را کاهش دهد، شامل علائم واضح و طرح‌بندی جاده‌ای که به طور طبیعی رفتار رانندگی ایمن را تشویق می‌کند و به جداسازی کاربران جاده‌ای ختم شود. چنین اقداماتی به طور قابل توجهی ایمنی جاده‌ها را در کشور بهبود و آمار حوادث را کاهش داد.

در سال ۱۹۷۲ هلندی‌ها ۳۲۶۷ فوتی حوادث رانندگی داشتند و با تمرکز بر طراحی جاده‌ای که خطاهای انسانی را پیش‌بینی می‌کند و اثرات تصادف را به حداقل می‌رساند در ۲۰۱۵ این عدد را به ۶۲۱ فوتی رساندند.

۳. هند

هند در واکنش به تلفات ناشی از حوادث جاده‌ای، طرح‌های پیشگیرانه و ایمن‌سازی جاده‌های خود از جمله بهبود زیرساخت‌ها، افزایش اجرای قانون، سیستم‌های واکنش اضطراری بهتر و مشارکت جامعه برای ترویج شیوه‌های رانندگی ایمن را آغاز کرد.

اجرای این طرح‌ها در کشور هند به عنوان مثال در بزرگراه بمبئی-پونا، منجر به کاهش ۵۲درصدی تلفات بین سال‌های ۲۰۱۶ تا ۲۰۲۰ شد.

۴. اروپا

بسیاری از کشورهای اروپایی اقدامات آرام‌سازی ترافیک را اتخاذ کرده‌اند، مانند اجرای «خیابان‌های زندگی»، جایی که نیازهای رانندگان خودرو در درجه دوم نیازهای سایر کاربران است. این طرح ها به طور طبیعی ترافیک را کاهش و ایمنی عابران پیاده و دوچرخه‌سواران را افزایش می‌دهد.

بر اساس اعلام اتحادیه اروپا (EU) در سال ۲۰۰۰ میلادی بیش از ۵۰ هزار تلفات رانندگی در جاده‌های اروپا ثبت شد و این عدد در سال ۲۰۰۹ به بیش از ۳۵ هزار نفر کاهش یافت که پیشرفت قابل توجهی بود. در ۲۰۱۸ هم آمارها به ۲۵ هزار نفر رسید. البته اهداف جاه‌طلبانه اتحادیه اروپا برای به نصف رساندن تعداد تلفات جاده‌ای بین سال های ۲۰۱۱ و ۲۰۲۰ با چالش‌هایی مواجه شد و تا سال ۲۰۱۸ تنها به کاهش ۲۰ درصدی دست یافتند. اما آنها همچنان به دنبال استراتژی بلندمدت Vision Zero با هدف صفر کردن مرگ و میر جاده‌ای تا سال ۲۰۵۰ هستند.

۵. بریتانیا

بریتانیا پیشرفت‌های قابل‌توجهی در ایمنی جاده‌ها داشته است و به نرخ تلفات تاریخی پایینی دست یافته است. این موفقیت به دلیل آزمون‌های سخت‌گیرانه رانندگی، هزینه‌های بالای بیمه‌ای که از رفتارهای خطرناک رانندگی جلوگیری می‌کند و تغییر فرهنگی به سمت شیوه‌های رانندگی ایمن‌تر حاصل شده است.

در سال ۱۹۶۶ بریتانیا با ۷۹۸۵ فوتی، بیشترین تعداد مرگ و میر در میان کشورهای منطقه داشت. سیاست‌های پیشگیرانه و اصلاحی این کشور باعث شد که آنها در ۲۰۲۳ آمار فوتی‌هایشان را به ۱۴۳ برسانند. این آمار نتیجه تلاش‌های مستمر آنها برای افزایش ایمنی جاده‌ها و کاهش قابل توجه تلفات در طول دهه‌هاست.

وضعیت ایران بر اساس اعلام جهانی

در سال ۱۳۹۳ سازمان یونیسف گزارشی تکان‌دهنده از آمار بالای تصادفات در ایران ارائه داد.

این سازمان در همکاری مشترک با وزارت بهداشت ایران، در گزارش خود نرخ سوانح رانندگی در ایران را ۲۹ برابر میانگین جهانی اعلام کرد و نوشت: هر ساله در ایران حدود ۲۷ هزار نفر قربانی تصادفات جاده‌ای و ۳۰۰ هزار تن نیز دچار مصدومیت یا معلولیت می‌شوند.

اما اجرای طرح‌های پیشگیرانه باعث شد که این عدد سه سال بعد به ۱۵ هزار نفر کاهش پیدا کند. طرح‌هایی که البته به تدریج رنگ باختند و به تدریج هم فراموش شدند تا آمار تلفات حوادث رانندگی در ایران در ۱۴۰۲ به بیش از ۲۰ هزار نفر برسد.

مقاله‌های بین‌المللی نشان می‌دهد که بین سال‌های ۱۹۹۷ تا ۲۰۲۰ نزدیک به ۵ میلیون و ۸۰۰ هزار تصادفات جاده‌ای و بیش از ۴۷۰ هزار مرگ ناشی از حوادث رانندگی در ایران رقم خورده است.

داده‌های سازمان جهانی بهداشت هم نشان می‌دهد که ایران یکی از بالاترین نرخ های مرگ و میر ناشی از حوادث ترافیکی در جهان را دارد. بر اساس داده‌های موجود، ایران با نرخ ۲۴.۳ به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر در رتبه ۲۳ جهان قرار دارد که نصف نرخ بدترین کشور یعنی اریتره است.