خنداب؛ آب سنگین، باغ رنگین

همشهری آنلاین- فاطمه عسگری نیا: مجتمعی که باعث شده امروز همه دنیا با نام خنداب آشنا باشند. شهر ۱۳۶۵ کیلومتر مربعی که به بهشت باغات میوه شهرت دارد و بهار پرشکوفه اش دلیل اصلی سفر خیلی از گردشگران به این منطقه خوش آب و هوا در استان مرکزی است روز ملی فناوری هسته ای و تقارن این روز با روزهای بهاری بهانه ای شد برای سفر به این شهر کوچک با آوازه جهانی تولید آب سنگین در دل باغ های سرسبزش.

قوانین آمریکا در این شهر شکست خورد

از بزرگراه اراک که به سمت خرم آباد می رویم یک جاده فرعی در ۸۰ کیلومتری شمال غرب اراک ما را به سمت خنداب می برد. منطقه ای سرسبز، مملو از باغات میوه و انگور که در فصل بهار پر از شکوفه های سفید و صورتی است. در همسایگی این شهر سبز و زیبا کارخانه آب سنگین واقع شده که به مجتمع آب سنگین شهدای خنداب شهرت دارد. کارخانه ای که محصول تولیدی اش یعنی همان آب سنگینش بعد از این که در پیشرفته ترین آزمایشگاه های آمریکا (ساوان ریور آمریکا) مورد تائید واقع شد آمریکا ۳۲ تن و روسیه ۳۷ تن آن را خریدند. درواقع از وقتی چراغ این کارخانه روشن شد و دانشمندان ایرانی در تولید آب سنگین موفق شدند قوانین سخت گیرانه آمریکا درباره صادرات آب سنگین هم شکست بدی خورد. قوانینی که طی آن کشورها را از حیث دسترسی به آب سنگین به سه دسته تقسیم کرده بود دسته اول کشورهایی که شرکت‌های آمریکایی اجازه صادرات آب سنگین به آن‌ها را ندارند مثل ایران، عراق، کره شمالی و سوریه، دسته دوم کشورهایی که شرکت‌های آمریکایی در سال مجوز صادرات ۲۵ کیلوگرم آب سنگین به آن‌ها را دارند مثل هند، میانمار، افغانستان، رژیم صهیونیستی و دسته سوم که سخت‌گیری کمتری درباره آن‌ها وجود دارد حداکثر میزان صادرات آب سنگین یک تن در سال است و این درحالی است که ایران به تنهایی سالی ۲۰ تن آب سنگین تولید می کند! اما زندگی ساده و آرام مردم خنداب در همسایگی تاسیسات آب سنگین این شهر مصداق عینی صلح آمیز بودن فعالیت های هسته ای ایران است.

بیشتر بخوانید: حک کردن اسم اعظم | همه‌چیز درباره نگارش و سفارش شرف الشمس در ١٩ فروردین

شهری کوچک اما با قدمت تاریخی

از روزی که این تاسیسات در همسایگی این شهر علم شدند نه تنها خللی در زندگی مردم ایجاد نشد بلکه وجود این صنعت باعث شد تا حال و روز این شهر و مردمش هر روز بهتر از قبل هم شود. خنداب به همان اندازه که امروز اسم و رسمی بلند دارد پیشینه تاریخی و مهمی هم دارد. تاریخش را که ورق می زنیم قدمتش چیزی حدود ۱۲۰۰ سال است و نکته جالب توجه قصه آن جاست که این شهر در سال ۳۲۸ هجری قمری یعنی بیش از ۱۱ قرن قبل هم به همین نام معروف بوده است. البته حمدلله مستوفی هم در “نزهه القلوب” در بیان مطالب جغرافیایی منطقه جبال به منطقه شرائین اشاره کرده که این نکته هم بیانگر قدمت خنداب است. نام شراء نام دیگر خنداب در طول تاریخ است حالا چرا خنداب را شرا می خواندند؟ دلیلش همسایگی با رودخانه شرا بوده است در واقع همین همزیستی خنداب با این رودخانه عامل اصلی سرسبزی و زیبایی خنداب است و باعث شده تا از این منطقه مردم به عنوان شمال اراک یاد کنند.

قطب تولید میوه های بهاره و تابستانه

بهار خنداب مشهور است. مردم محلی که به سه زبان لری، ترکی و فارسی صحبت می کنند معتقدند خنداب بهشت اراک هست البته که پر بیراه هم نمی گویند. ردیف درختان میوه با شکوفه های صورتی و سفید در باغهای میوه این شهر نمایی بهشت گونه را از آن به تصویر می کشد. در واقع یکی از زیباترین فصل های خنداب فصل بهار است وقتی که درختان باغات هلو انجیری، سیب، هلو، گردو و بادام درختی تازه از خواب زمستانی بیدار شده و شکوفه داده اند. خاک حاصلخیز این منطقه آن قدر قوت و قدرت دارد که کشاورزان در تولید محصولات با کیفیت باغی با هم رقابت می کنند مثلا در فصل برداشت محصول باغات هلو باهم سر سایز و اندازه هلوهای مشهور این منطقه رقابت می کنند یا در فصل برداشت انگور قد و قواره خوشه های غول پیکر انگور است که انها را وارد یک رقابت شیرین دیگر می کند. خلاصه این که بهترین فصل سفر به این قطب تولید میوه های بهشتی بهارو تابستان است.

بیشتر بخوانید: اینجا شهر نقی معمولی است | درباره ویلا، فالوئر و قصه‌های عجیب سریال پایتخت

پلنگاب خنداب

در خنداب به همان اندازه که تنوع و تعداد درختان میوه و دشت های سرسبزش محلی برای ثبت خاطره های دلنشین است پلنگاب خنداب هم زیبا و دیدنی است یک منطقه شکار ممنوع بزرگ که هم جوش و خروش چشمه های طبیعی اش زبانزد عام و خاص است هم گونه های گیاهی آن به طوریکه پیمانکاران هر سال برای برداشت گونه های گیاهی آن با هم رقابت می کنند. در کنار همه این جاذبه ها پرواز گونه های مختلف پرنده ها بر فراز دشت های سرسبز ان زیبایی های خیره کننده ای را خلق می کند به طوریکه کارشناسان پرنده نگری ایران می گویند ده درصد گونه های پرنده شناسایی شده در ایران در خنداب زندگی می کنند.

یک قبرستان عجیب

در خنداب یک روستایی هست به نام روستای “گوره زار” که خیلی از پژوهشگران معتقدند گنجینه ای ارزشمند از ایران باستان را در دل خود جای داده است. قدمت مردم مسلمان این روستا بسیار کم است چرا که در گذشته تمامی ساکنان آن ارامنه بودند و وجود قبرستان قدیمی ارامنه مصداق این سخن است سنگ‌های قدیمی روی قبرها و نوشته‌های مسیحی و علائم خاصی که روی بعضی سنگ قبرها دیده می‌شود بسیار دیدنی است. علاوه بر این درفاصله ۱۵۰ متری جنوب غربی روستا قبرستان هفت برادران «هفت براران» واقع شده، از جمله افراد خاک شده در این قبرستان تاریخی هفت برادران مربوط به عصر تاریخی واقع در خنداب هستند. مردم محلی درباره این قبرستان معتقدند که همراهان کیخسرو، گیو وگودرز، گشتاسب در این محل دفن شده اند. این روستا دارای باغات هلو، گلابی، انگور می‌باشد که هر ساله در نیمه دوم مرداد ماه در محل قبرستان هفت برادران جشن انگور برگزار می‌شود.

بیشتر بخوانید: بنایی با خشت بحث علمی | دانشجویان دانشگاه علامه لباس کارگری بر تن کردند ‌