نقش شاهنامه بر ساعت سوئیسی | ساعت ۱۴۲ هزار دلاری با الهام از شاهنامه راهی بازار شد

همشهری آنلاین- لیلا شریف: شاید در نگاه اول برای ایرانی‌ها عجیب باشد که چرا شرکت معروف سوئیسی «ژاژر-لوکولتر» (Jaeger-LeCoultre) برای رونمایی از مجموعه جدیدش باید سراغ شاهنامه و هنر میناکاری ایران برود اما داستان زمانی جالب می‌شود که بدانیم این شرکت در مراسم بزرگداشت شاهنامه فردوسی از این مجموعه رونمایی کرده است. نام این مجموعه«میناکاری یادبود شاهنامه» است و ۵هنرمند با تکیه بر هنر ایرانی برش‌هایی از ۴داستان شاهنامه را به تصویر کشیده‌اند.

روایت ۴ داستان ایرانی

«سیاوش در حال چوگان‌بازی در حضور افراسیاب»، «فریدون در هیبت اژدها پسرانش را می‌آزماید»، «سام به کوه البرز می‌آید» و «رستم، اکوان‌دیو را تعقیب می‌کند» این نام‌ها بر ۴طرح این مجموعه ساعت گذاشته شده و هر نقش در تلاش است که داستانی از شاهنامه را بازآفرینی کند. اگر بخواهیم نیم‌نگاهی به داستان‌های نقش بسته بر این ساعت‌ها داشته باشیم، می‌توان به این خلاصه از داستان‌های شاهنامه تکیه کرد:

نگاره‌ای که سیاوش را در حال چوگان‌بازی در برابر افراسیاب نشان می‌دهد،یکی از آشکارترین ارجاعات به چوگان در هنر ایرانی است. این صحنه، رقابت افسانه‌ای بین دو قلمرو را به تصویر می‌کشد که در آن افراسیاب، قهرمان داستان (سیاوش) را به یک مسابقه چوگان دعوت می‌کند. سیاوش می‌پذیرد و پیروز می‌شود و در این راه، شجاعت و مهارت خود را به نمایش می‌گذارد.

فریدون در اول مهر ماه تاج بر سر می‌نهد و مادرش فرانک به دیدار او می‌رود. فریدون از شهرناز و ارنواز که دختران جمشید هستند صاحب سه فرزند می شود که بعد از ازدواج فرزندان و آزمایش پسران آنان را به نام‌های ایرج، سلم و تور می خواند.نخستین اقدام فریدون انتخاب همسر برای سه پسر خود است. شاه یمن نیز پس از آزمایش کردن فرزندان فریدون، سه دختر سرو ناز خود را به پیوند زناشویی ایرج، سلم و تور در می آورد؛ سه شاهزاده ایرانی با عروسان خود و هدایای فراوان راهی ایران می شوند.فریدون که از برگشتن پسران آگاه می‌شود، در هنگام ورود پسران به ایران دست به آزمایش آنان می زند.

داستان درباره‌ی سام نریمان، پهلوان بزرگ ایران است که پس از زایمان همسرش، فرزندی با موی سپید به دنیا می‌آید. او از دیدن رنگ موی فرزندش ناامید و نگران می‌شود و تصمیم می‌گیرد او را از خود دور کند. سام نسبت به کودک بی‌توجهی می‌کند و او را به کوه سیمرغ می‌سپارد. در این میان، سیمرغ فرزند را به دوردست می‌برد و از آسیب‌های احتمالی او محافظت می‌کند.کودک بزرگ می‌شود و به انسانی نیکو و شایسته تبدیل می‌شود. در خواب، سام می‌بیند که فرزندش به مقام بلندی می‌رسد و از آنجا متوجه خطای خود در قضاوت درباره‌ی او می‌شود. بعد از خواب، سام تصمیم می‌گیرد به کوه برود و فرزندش را بیابد.

این بخش از شاهنامه، رستم و نبرد او با دیو اکوان روایت می‌کند. در این بخش، رستم با دیوی به نام اکوان مواجه می‌شود. اکوان او را به چالش می‌کشد و رستم با شجاعت و قدرت خود رزم می‌کند. در پایان، رستم با استفاده از خویشتن‌داری بر دیو پیروز می‌شود و سرش را از تنش جدا می‌کند، به طوری که این پیروزی کیخسرو شاه را شگفت‌زده می‌کند. این داستان قهرمانی، قدرت اراده و خرد را در مقابل تاریکی و شر نشان می‌دهد و به مردم الهام می‌بخشد.

شاهنامه تهماسبی چه ویژگی دارد؟

قاب هر ساعت بازتولید یکی از نگاره‌های شاهنامه شاه تهماسب است که این شاهنامه به دلیل نگارگری‌های خیره کننده دوره صفویه بسیار معروف است.

شاهنامه تهماسبی یا شاهنامه شاه‌تهماسب نسخه‌ای گران‌بها از شاهنامه فردوسی متعلق به سده ۱۰هجری قمری در دوره صفوی است. این کتاب حدود ۷۶۰ برگ دارد و نزدیک به ۲۵۸صفحه نگارگری از افسانه‌ها، اساطیر و داستان‌های شاهنامه را در خود جای داده است. شکل گیری تصاویر این شاهنامه با تکیه بر هنر برجسته‌ترین نقاشان و خوش‌نویسان شاهنشاهی صفوی و به خط نستعلیق در تبریز رقم خورد.این نسخه شاهنامه یکی از گران‌قیمت‌ترین متن‌های هنری جهان به شمار می‌رود و یک برگ مصور آن در ۲۰۱۹ به مبلغ ۱۳٫۸میلیون دلار به فروش رسیده است.

ترویج فرهنگ ایرانی با یک ساعت ۱۴ میلیاردی

برای این ساعت قیمت ۱۴۲ هزار دلار تعیین شده است و اگر بخواهیم این رقم را به تومان تبدیل کنیم باید بگوییم که این ساعت‌های لوکس نزدیک به ۱۴ میلیارد تومان قیمت دارند.

یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های این مجموعه، استفاده از تکنیک‌های سنتی در کنار فناوری‌های نوین است. هر ساعت با دقت بالا و در محدودیتی بسیار اندک تولید شده‌ است تا حس خاص و منحصربه‌فرد بودن را منتقل کند.