"نرخ پشتیبانی" ناامیدکننده صندوق بازنشستگی کشوری/ راه نجات چیست؟
اکبر شیرمحمدی معاون سابق امور فنی صندوق بازنشستگی کشوری و کارشناس حوزه رفاه و تامین‌اجتماعی در این باره به ایسنا می‌گوید: باتوجه به اینکه صندوق‌های بازنشستگی به ویژه صندوق بازنشستگی کشوری، تابع نظام تعریف‌شده بین‌المللی است، این صندوقها باید برای تامین تعهدات آتی خود، ارتقاء فاکتورهایی از جمله سرمایه‌گذاری مطلوب، نرخ جایگزین، پوشش حمایتی یا نسبت پشتیبانی را در نحوه مدیریت و سرمایه‌گذاری منابع خود در دستور کار قرار دهند.
این کارشناس حوزه رفاه و تامین‌اجتماعی با اشاره به «نسبت پشتیبانی» به عنوان یکی از فاکتورهای اصلی پایداری صندوق‌های بازنشستگی، تصریح می‌کند: زمانی که صندوق‌های بازنشستگی ایجاد می‌شوند، افرادِ عضو این صندوقها، کسور می‌پردازند و صندوقها نیز با سرمایه‌گذاری روی این منابع، نسبت به انجام تعهدات آتی ۳۰ سال آینده باید پاسخگو باشند؛ براساس استانداردهای تعریف شده، به ازای هر بازنشسته، حداقل باید چهار شاغل عضو صندوق وجود داشته باشد تا صندوق بتواند نسبت به انجام تعهدات پاسخگو باشد اما این استاندارد در بسیاری از صندوق‌های بازنشستگی چندان رعایت نشده است؛ به طوریکه براساس آخرین گزارشات موجود، در حال حاضر به ازای هر دو بازنشسته در صندوق بازنشستگی کشوری، یک نفر شاغلِ در حال کسورپردازی وجود دارد.
بنابر اظهارات وی، سالانه به طور میانگین باید ۲۰۰ هزار نفر به عنوان کارمند رسمی، جذب سازمان‌ها و نهادهای دولتی شوند و برای بقاء صندوق بازنشستگی کشوری، به عنوان مشترک، پوشش حمایتی لازم را در ۲۰ سال آتی داشته باشند تا شاید این معضل مرتفع شود اما باتوجه به تحولات صورت گرفته در چند دهه گذشته، وضعیت استخدام در دولتِ ایران بیشتر به صورت غیررسمی بوده و از سوی دیگر نیز باتوجه به قوانین حمایتی و بازنشستگی زودرس، تعداد زیادی از کارمندان دولتی که عضو صندوق بازنشستگی کشوری هستند، بازنشسته شده و جایگزینی برای آنها دیده نشده است؛ همین روند موجب شده صندوق‌های بازنشستگی پوشش حمایتی استانداردی نداشته باشند.
شیرمحمدی یادآور می‌شود: در این راستا نیز صندوق بازنشستگی کشوری در سال ۹۵ با انجام محاسبه دقیق، به این جمع‌بندی رسیده است که با نرخ آن سال، به ازای هر ورودی به صندوق بازنشستگی کشوری، ۷۵ میلیون تومان متضرر خواهد بود، با این تفاسیر، باید از سال ۹۵ به بعد، جلوی ورودی‌های صندوق مطلقاً گرفته و برای عمل به تعهدات بازنشستگان موجود نیز از سایر منابع یا کمک دولت برخوردار شود، زیرا موضوع نرخ پشتیبانی از نظر استانداردها، در این شرایط برای صندوق بازنشستگی کشوری بی‌معناست.
بنابر اظهارات معاون سابق امور فنی صندوق بازنشستگی کشوری، به طور میانگین سالانه ۵۰ هزار نفر بازنشسته می‌شوند. در حال حاضر تعداد بازنشستگان صندوق بازنشستگی کشوری معادل یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر است که برای پاسخگویی به تعهدات صندوق، تعداد کسورپردازان باید چهار برابر این رقم باشد، این درحالیست که اکنون تعداد مشترکین صندوق بازنشستگی کشوری کمتر از ۸۵۰ هزار نفر است.
شیرمحمدی تصریح می‌کند: با علم و آگاهی از اینکه دولت نمی‌تواند تعداد زیادی از افراد را در قالب کارمند رسمی استخدام کند، بالطبع تعداد استخدام‌ها بسیار کم شده است؛ به‌گونه‌ای که براساس آخرین آمارها، کمتر از ۱۰ هزار نفر در سال، بیمه‌پرداز و مشترک صندوق بازنشستگی کشوری می‌شوند و این تعداد مشترک پاسخگوی پوشش حمایتی صندوق بازنشستگی نیست و افرادی هم که اکنون عضو صندوق‌های بازنشستگی می‌شوند، باتوجه به قوانین و مقرراتِ صندوق کشوری، تعهدات صندوق بازنشستگی را افزایش می‌دهند، لذا بهتر است صندوق بازنشستگی کشوری با توجه به وضعیت فعلی و توجه به دورنمای آن، هیچگونه ورودی نداشته باشد.
وی در ادامه به ارائه راهکارهایی در این زمینه می‌پردازد و می‌گوید: تا زمان تعیین و تکلیف برای صندوق بازنشستگی کشوری، یا باید صندوقی با محاسبات دقیق بیمه‌ای دیگری جایگزین شود تا توانایی پیش‌بینی تعهدات آتی و عمل به آنها را داشته باشد، یا افراد عضو سازمان تامین اجتماعی شوند زیرا تامین اجتماعی در حال حاضر پوشش حمایتی مطلوبتری به نسبت سایر صندوق‌های بازنشستگی دارد.
این کارشناس حوزه رفاه و تامین‌اجتماعی تاکید می‌کند: محاسبات سال ۱۳۹۵ درمورد صندوق بازنشستگی کشوری نشان داده این صندوق به هیچ وجه قابلیت احیا و نجات ندارد. باتوجه به تعداد بازنشستگان و وضعیت مالی کشور وابستگی صندوق‌های بازنشستگی به بودجه عمومی روز به روز در حال افزایش است. اگر سیاست کاهش هزینه‌ها در صندوق های بازنشستگی کشوری انجام نشود و بازنگری در قوانین و مقررات صورت نگیرد، این صندوقها در آینده اغلب منابع مالی کشور را می‌بلعند و این وابستگی به بودجه عمومی همه ساله بیشتر و بیشتر می‌شود. مسئولان باید سیاست‌های بهتری از جمله کاهش هزینه‌ها و پرداختی‌های ناعادلانه در صندوق‌های بازنشستگی را در راستای کاهش هزینه‌ها اتخاذ کنند.
انتهای پیام
