مصادیق ظلم به زنان در جامعه و خانواده در لایحه تامین امنیت زنان
به گزارش خبرنگار مهر، مجمع بانوان تمدن ساز با همکاری فرهنگسرای خانواده به میزبانی خبرگزاری مهر نشست تخصصی نیازسنجی سیاست‌گذاری در مسیر حفظ کرامت و منزلت زنان با موضوع بررسی لایحه حفظ کرامت زنان در برابر سو رفتار را برگزار کرد.
این نشست با حضور زهره سادات لاجوردی، نماینده مردم تهران، فاطمه محمدبیگی، نماینده مردم قزوین، نعیمه ذوالفقاری، مدیرکل حقوقی معاونت زنان، فاطمه محمدی، مدیرگروه آسیب‌های اجتماعی مرکز پژوهش‌های مجلس در خبرگزاری مهر برگزار شد.
فاطمه محمدبیگی رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی در این نشست با بیان اینکه ما زنان خودمان وظیفه داریم ظلم به زن را معنا کنیم و از شکوفایی زنان و دختران کشورمان حمایت کنیم گفت: این لایحه‌ای که امروز روی میز دولت و مجلس است یک فرصت است و پیشنهاد ما به دولت و مجلس این بود که روی اشتراکاتمان کار کنیم. باید اصول اسلامی و قرآنی را وسط بگذاریم و با توجه به اصولی که روی آن تفاهم داریم قانون را بنویسیم. اگر بخواهیم برخورد سلیقه‌ای کنیم ممکن است هر کس بخواهد با سلیقه خودش قانون بنویسد و لذا می‌تواند محل تفرق یا اختلاف باشد و به نتیجه نمی‌رسد.
مسئولین اول باید خودشان به قانون عمل کنند
وی افزود: ما این قانون را برای اقشار مختلف بانوان، زنان شاغل، دختران جوان، زنان خانه دار و غیره می‌نویسیم. باید مخاطب‌مان در این قانون مشخص شود و قانون برای همه نوشته شده باشد. یکی از نقدهایی که به لایحه قبلی وارد است این است که این قانون برای همه نوشته نشده است و صرفاً زنانی که بیرون از خانه هستند و مورد تعرضات قرار می‌گیرند را مدنظر قرار داده بود. مصادیق خشونت باید مشخص شود و همه مسائل جامعه نیز باید در نظر گرفته شود. همه آحاد مدیران و مسئولین خودشان اول باید اجراکننده قانون باشند و بعد آن را از مردم توقع داشته باشیم
این نماینده مجلس با اشاره به وظیفه مسئولین در برابر قانون بیان کرد: خداوند در قرآن در ابتدا شخص پیامبر و زنان و دخترانش را مخاطب قرار می‌دهد و خیلی واضح در مورد منع خشونت علیه زنان صحبت کرده است. قرآن به پیامبر به عنوان شخص اول مملکت و اسلام تاکید می‌کند و همسران و دخترانش و بعد زنان مؤمنان را مخاطب قرار می‌دهد. یعنی به گونه‌ای درجه بندی دارد. باید اول در قوانین خودمان رعایت کنیم و بعد به مردم تعمیم دهیم. همه آحاد مدیران و مسئولین خودشان اول باید اجراکننده قانون باشند و بعد آن را از مردم توقع داشته باشیم.
وی در ادامه اظهار کرد: مدل قانون نویسی ما باید به گونه‌ای باشد که همه اقشار را در نظر بگیرد و ابتدا مسئولین اصلی را مخاطب قرار دهد. هر مقرره‌ای که می‌گذاریم اول مسئول خودش باید رعایت کند، بعد خانواده اش باید رعایت کنند و بعد مسئولین دیگر و در نهایت به جامعه تعمیم داده شود.
زیست عفیفانه؛ عامل اصلی منع خشونت
محمدبیگی همچنین گفت: اگر به شکل قرآنی قانون بگذاریم هر چه به زیست عفیفانه نزدیک بشویم یعنی منع خشونت. هر چه به عفاف و غیرت‌ورزی نزدیک شویم یعنی منع خشونت، دولت نباید جلوی ابلاغ قانون عفاف و حجاب را بگیرد اگر به دنبال منبع خشونت علیه زنان است. قرآن تاکید می‌کند، برای اینکه مورد آزار و خشونت قرار نگیرید زیست عفیفانه را در پیش بگیرید. بر مبنای قرآن زیست عفیفانه و عفاف و حجاب را باید به عنوان عامل اصلی منع خشونت بپذیریم.
این نماینده مجلس شورای اسلامی بیان کرد: وقتی ما می‌گوئیم قانون عفاف و حجاب ابلاغ شود، می‌گویند دو دستگی می‌شود. ملت ما در تاریخ باستان عفیف بوده است و این وجه مشترک ما است نه وجه تفرق ایرانیان. مبانی علمی ثابت کرده است که هر چه سطح پوشش خانم‌ها پایین‌تر باشد بیشتر مورد خشونت قرار گرفته‌اند. اول اصل عفاف و حجاب را باید بپذیریم. حجاب در کشور ما تاریخ چند هزار ساله دارد و هیچ‌گاه محل تفرقه و اختلاف و دودستگی میان مردم نخواهد بود. در آثار باستانی و تاریخی کشور ما هیچ‌گونه آثاری از بی‌عفتی در ایرانیان دیده نشده است.
وی در ادامه به موضوع ولایت اجتماعی زنان اشاره کرد و گفت: اگر زنان در امور اجتماعی مشارکت نکنند موفقیت‌های ما اتفاق نمی‌افتاد. این را در انقلاب اسلامی و در مقاومت دیده‌ایم اگر ما به غزه و لبنان کمک نمی‌کردیم پیروز نمی‌شدند. اگر زن‌ها در دفاع مقدس شرکت نمی‌کردند و مردهایشان را به جبهه نمی‌فرستادند و دفاع مقدس پیروز نمی‌شد. در انقلاب ۵۷ اگر زن‌ها حضور نداشتند پیروز نمی‌شدیم. در جنبش تولید علم و نرم افزاری هم این همه دختر دانشجو و دانشمندان زن را اگر نداشتیم، حرکت‌های دانش بنیان کشور به نتیجه نمی‌رسید. در موضوع ولایت اجتماعی اگر زن وارد کار نشود موضوعات اجتماعی به نتیجه نمی‌رسند.
چه مصادیقی در این لایحه ظلم به زن محسوب می‌شود؟
این نماینده مجلس در ادامه مصادیق خشونت علیه زنان را بر شمرد و با نقد لایحه قبلی بیان کرد: نقدی که به لایحه قبلی دارم این است که آیا مصداق خشونت در آن فقط این است که فقط یک دختری که در فضای اجتماعی حضور دارد یا شاغل است و مورد تعرض قرار گرفته را در نظر گرفته است. آیا اجبار به سقط جنین توسط همسر مصداق خشونت نیست؟ آیا اینکه یک کارفرما برای شما شرط بگذارد که تا زمانی که شما کار می‌کنی، اجازه ازدواج نداری، اجازه بچه‌دار شدن نداری، ضد حقوق زنان نیست؟ زنی که بازه جسمی باروری در او محدود است و تا چهل و پنج سالگی می‌تواند بچه دار شود. آیا اجبار از طریق کارفرما بر اینکه خانم کفش پاشنه بلند یا لباس خاصی بپوشد و او را وسیله تبلیغ کالای خود بداند، یا اینکه از او بخواهد حتماً آرایش داشته باشد یا تزریق و عمل‌های جراحی انجام دهد ظلم به زن نیست؟
وی ادامه داد: اینها اعمال خشونت علیه زنان نیست که یک استاد شرط می‌کند که اگر می‌خواهی کار کنی یا دستیار من باشی نباید ازدواج کنی و بچه‌دار شوی؟ اینها خشونت علیه زنان نیست؟ این موارد بسیار است. اینکه مجبوری سر کار بروی ولی مهد کودک در محل کار برای فرزندت وجود ندارد و فرزندت را تنها می‌گذاری و نگران او هستی، خشونت علیه زنان نیست؟ آیا اجبار از طریق کارفرما بر اینکه خانم کفش پاشنه بلند یا لباس خاصی بپوشد و او را وسیله تبلیغ کالای خود بداند، یا اینکه از او بخواهد حتماً آرایش داشته باشد یا تزریق و عمل‌های جراحی انجام دهد ظلم به زن نیست؟
محمدبیگی با بیان مصادیق مختلف ستم به زنان اظهار کرد: عوارض برخی از این اجبارها جبران ناپذیر است و آسیب‌های زیادی به جسم و روح زن وارد می‌کند. وقتی که زن کالاپنداری می‌شود و جسم انگاری می‌شود، به عنوان کالای جنسی در نظر گرفته می‌شود، از او بردگی اقتصادی کشیده می‌شود، آسیب‌های جبران ناپذیری ایجاد می‌شود و همه اینها خشونت علیه زنان است.
پرهیز از نگاه تحقیرآمیز به زن؛ زن ضعیفه نیست
وی تاکید کرد: از طرفی اینکه از زن بخواهیم صرفاً در پستوی خانه بنشیند و کار او را صرفاً در خانه تعریف کنیم این هم خشونت علیه زنان است. اسلام و قرآن این را نمی‌پذیرد. اینکه درب خانه را به روی زن ببندیم و او را فقط در خانه بنشانیم و فقط پخت و پز و بچه‌داری را برای او در نظر بگیریم و افراط کنیم خشونت علیه زنان است. چه افراط چه تفریط در این حوزه مورد قبول نیست. در نگارش چنین لوایحی و تبدیل آن به قانون باید به مشکلات خودمان بپردازیم.
رئیس فراکسیون زنان مجلس شورای اسلامی ضمن بیان اینکه ندادن مهریه و نفقه ظلم به زن است گفت: در خصوص حضانت فرزندان نیز مشکلات بسیار زیادی در دادگاه‌ها برای زنان پیش می‌آید. زن را صرفاً موجودی ضعیفه می‌پندارند. برخوردهایی از جنس موجود ناتوان و ضعیف و مقهور با زن می‌شود. زنی که این همه توانمندی دارد، توانمندی خالقیت دارد، تنها کسی که در عالم خلقت ویژگی ربوبیت و خلق‌کنندگی و پرورندگی را خداوند متعال به او عطا کرده زن است و مرد از این موضوع بی بهره است. چون زن ظرفیت‌هایی دارد که خداوند متعال این را به زن بخشیده است. آیا ما برای این صفت ربوبیت و خلق کنندگی و مادری قانون‌گذاری کرده‌ایم؟ تنها کسی که در عالم خلقت ویژگی ربوبیت و خلق‌کنندگی و پرورندگی را خداوند متعال به او عطا کرده زن است و مرد از این موضوع بی بهره است
وی در ادامه با اشاره به قانون جوانی جمعیت اظهار کرد: البته به لطف خدا ما در مجلس یازدهم در قانون جوانی جمعیت، در تمام هفتاد و سه ماده حمایت از مادری و هویت زن، تکریم مادر و ارتقا سلامت مادران را در نظر گرفته‌ایم. سخن ما این است که ما در لایحه تأمین امنیت زنان هم ارزیابی حقوقی، اجتماعی، فرهنگی، قضائی و حمایتی را داریم و سعی می‌کنیم حفظ کرامت و جایگاه زن و ارتقا این جایگاه را در موضوعات مربوط به ظلم به زن داشته باشیم. همچنین برای پیشگیری از ظلم، حمایت و پشتیبانی از زنان و برخورد با علت اصلی ظلم به زن تلاش می‌کنیم.
محمدبیگی با بیان اینکه ابزار حل مسئله در این لایحه نگاه هویت محور و نگاه مسئله محور است بیان کرد: ما بر اساس حل مسئله باید قانون بنویسیم. مثلاً باید بتوانیم برای کاهش طلاق برنامه‌ای در این لایحه داشته باشیم. یکی از ظلم به زنان همین طلاق است. اگر زندگی پس از طلاق خانم‌ها را بررسی کنیم می‌بینیم که در چه محیطی گیر می‌کنند، دنبال مسکن، اشتغال، حضانت فرزند و سرپرستی از فرزند هستند. هیچ بیمه‌ای برای زنان خانه‌دار وجود ندارد. اگر بخواهیم بگوییم یکی از مهمترین کارها برای حمایت از زنان خانه دار چیست، آن بیمه زنان خانه‌دار است. بیست و دو میلیون زن خانه‌دار وجود دارد که هیچ بیمه‌ای ندارند. باید از اول عقد ازدواج چیزی برای زن در نظر بگیریم که هم خودش و هم همسرش خیالشان راحت باشد.
به دنبال زن‌سالاری و مردسالاری نیستیم
وی افزود: البته زن‌سالاری و مردسالاری در این قانون مدنظر نیست. تقسیم‌بندی کردن نه در دایره تقنینی و نه در قاعده ایدئولوژی اسلام که خانواده محوری است این مورد پذیرش نیست. لذا باید کفه ترازو یکسان باشد و تعادل میان نقش زن و مرد در نظر گرفته شود.
محمد بیگی همچنین تاکید کرد: حتماً باید خلاءهای موجود، قانون‌گذاری شود و از مطول کردن قانون جلوگیری شده و مشکلات ایران را بررسی کنیم. قرار نیست مشکلات کشورهای اروپایی یا قتل‌های جنسی یا ابزار جنسی فرض‌شدن زنان و کنوانسیون‌های بین المللی مانند استانبول یا ۲۰۳۰ را در نظر بگیریم، که نصف آنها برای چپاول ملت‌های مظلوم و ضعیف است. آنها دنبال جهانی کردن هستند و دنبال ایدئولوژی اباحه‌گری، تبرج، خانواده‌ستیزی و عفاف‌گریزی هستند. اینها نه با فرهنگ ایرانیان می‌خواند، نه مردم ما این را می‌خواهند و نه ما به عنوان قانون‌گذار می‌توانیم از قانون اساسی عدول کنیم. خطوط ما مشخص است. مبانی دینی و فرهنگی جامعه ایران مضامین و مفاهیم بسیار بلندی دارد که ما در این قانون حتماً به آنها خواهیم پرداخت و امیدوارم که بتوانیم این را تبدیل به قانون کنیم.
وی در پایان خاطرنشان کرد: خواهش ما این است که بدون القائات سیاسی و به دور از جوسازی‌های گروهی، جناحی و سیاسی این لایحه‌ها را مادرانه بخوانیم. مادر در خانواده چتری است که همه فرزندان با هر ویژگی را تحت حمایت خود قرار می‌دهد. از این رو باید به این صورت به این قانون نگاه کنیم و قانون‌گذاری کنیم. سیاست‌های کلی نظام خانواده و جمعیت، منشور حقوق و مسئولیت‌های زنان در نظام جمهوری اسلامی و اسناد بالادستی نظام باید مورد رسیدگی ما و تبدیل به قانون در این لایحه قرار گیرد.
